Okolice Radojewa. Opis krajoznawczy terenu wycieczki z 25 grudnia 2004 roku
Przyłączona obecnie do Poznania wieś Radojewo ma bogatą i ciekawą historię. Przez okres 5 stuleci była w rękach zakonu Cysterek z Owińsk. Po drugim rozbiorze Polski i kasacie zakonu przeszła na własność rodziny von Treskow. Klasycystyczny pałac w Owińskach (główna siedziba rodu), wzniesiony został w latach 1804-1806, nieco później wybudowano w Radojewie pałac letni. Oba wg projektu Karla Fridricha Schinkla. Myślą przewodnią było połączenie obu obiektów osią kompozycji widokowej. Z okien salonu pałacu można było dostrzec pałac i klasztor w Owińskach, oddalony ok. 3 km w linii prostej, a położony na przeciwległym brzegu Warty.
Widok z Radojewa na zalesione wzgórza "Puszczy Zielonki" Pocysterskie zabudowania klasztorne w Owińskach
Pierwotnie pałac w Radojewie wzniesiony został na planie litery "H". W połowie XIX w. nastąpiła zmiana funkcji pałacu z myśliwskiego na stałą siedzibę rodziny von Treskow. Pałac przebudowano, wykonując nad całością dwuspadowy dach z naczółkami. We wnętrzu zachowały się częściowo posadzki, stolarka drzwiowa, balustrada schodów i kominki. Wokół pałacu roztaczały się piękne parki w stylu angielskim, których projektantem był słynny Peter Joseph Lenné (twórca ogrodów królewskich w Poczdamie).
Powalone pnie drzew w parku dziś obrastają mchy
Kwitnące kwiaty rannika zimowego w parku w Radojewie
Dużym walorem są występujące na terenie naturalne siedliska roślinności. Dominują tu zbiorowiska leśne. Nazwa "Kokoryczowego Wzgórza" nawiązuje do niskiego grądu z występującą tu kokoryczą (Corydalis cava), porastającego wraz łęgiem zboczowym teren parku. Ponadto w czasie łagodnej zimy nawet już w styczniu w parku tym zakwitają, zazwyczaj wychodzące spod śniegu, żółte kwiatki rannika zimowego (Eranthis hyemalis).
Widok na łęg zboczowy z "Kokoryczowym Wzgórzem"
Romantyczna pseudoruina w parku w Radojewie
Las ten porasta zbocza stoków nachylonych w kierunku przełomowej doliny Warty, która przecinając z południa na północ ciągnące się równoleżnikowo pasmo wzgórz morenowych, nadała pewnym fragmentom okolicy niemal górzyste cechy krajobrazu. Na przeciwległych brzegach Warty, wartko płynącej tu memandrami na wysokości ok. 55 m. n.p.m,.znajdują się najwyższe w tej okolicy wzniesienia: Moraska Góra (154 m n.p.m) i Dziewicza Góra (143 m n.p.m.), rozdzielone głęboką doliną rzeczną. Do dziś w założeniu parkowym przetrwała romatyczna pseudoruina oraz groby dawnych właścicieli na niewielkim cmentarzyku. Park pozostawiony bez opieki dziczeje i zarasta. Mimo to jego piękny, dorodny drzewostan porastający naturalne wzniesienia, przyciąga wielu spacerowiczów. Na terenie parku znajduje się najstarszy w mieście okaz jesionu. Wszystko wskazuje na to, że opracowywany aktualnie przez Wielkopolski Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Poznaniu projekt "Cysterskiego Parku Kulturowego Owińska - Radojewo", przyczyni się do odtworzenia i zachowania wspomnianych obiektów.
Pola uprawne okolic Radojewa z Dziewiczą Górą w tle
Nad Potokiem Glinniewieckim w Radojewie
Słynne cysterskie założenia ogrodowe, które rozpowszechniły się w średniowiecznej Europie, usytuowane były głównie na urodzajnych nizinach i dolinach rzek. Cystersi stworzyli w Europie podwaliny międzypaństwowej wymiany kulturowej i gospodarczej. Do Polski przybyli oni w XII w. zakładając tu liczne opactwa zarówno męskie, jak i żeńskie. Przykładem tych ostatnich są właśnie Cysterki z Owińsk. Po zakończeniu II wojny światowej pałac i park przejęty został przez skarb państwa. Do lat 60-tych w pałacu funkcjonowała szkoła, a następnie pomieszczenia adoptowano na mieszkania. Z chwiła włączenia Radojewa do Pozniania pałac należy do miasta, natomiast teren parku i obszarów leśnych jest własnością Lasów Państwowych.
Tekst i zdjęcia - Lech Rugała
| Strona główna | Okolice Moraska | Widoki zimowe |
Copyright © Lech Rugała
